เช้าวันหนึ่งของช่วงท้ายปีเก่าที่ผ่านมา ผมเห็นหญิงชราคนหนึ่งนอนคลุมโปงอยู่ข้างถนนใหญ่สายหนึ่งในกรุงเทพฯ เห็นแล้วก็อดเวทนาสงสารไม่ได้ที่หญิงชราคนนี้ไร้ที่อยู่เป็นหลักแหล่ง แต่เมื่อรู้จากคนที่อาศัยอยู่ในละแวกนั้นว่า หญิงชราคนนั้นมีบ้านหลังใหญ่อยู่ไม่ไกลจากที่นั่น ผมก็ยิ่งสลดหดหู่ยิ่งขึ้นไปอีก
ใครก็ตามที่มีบ้าน ไม่ว่าบ้านจะมีสภาพเช่นใด โดยเฉพาะบ้านหลังใหญ่ที่มีสิ่งอำนวยความสะดวกครบครัน แต่คนผู้นั้นไม่ได้อยู่ในบ้านของตัวเองหรืออยู่ในบ้านอย่างไม่มีความสุข ผมว่าคนผู้นั้นมีเคราะห์กรรมครับ
เห็นสภาพดังกล่าวมาแล้วก็ทำให้เกิดปัญญาขึ้นมาว่า การมีทรัพย์สมบัติมิได้หมายถึงการมีความสุขเสมอไป แต่ความสุขมันอยู่ที่การได้ใช้ทรัพย์สมบัติที่มีอยู่ให้เกิดประโยชน์สุขแก่ตัวเองอย่างยั่งยืนต่างหาก
เช่นเดียวกัน ถ้าใครมีเงินแล้วไม่ได้ใช้เงินให้เกิดประโยชน์สุขแก่ตัวเอง คนผู้นั้นก็มีเคราะห์กรรมไม่ต่างจากหญิงชราที่กล่าวมาข้างต้น โดยเฉพาะคนที่มีเงินและไม่เคยบริจาคทานหรือช่วยเหลือคนอื่นเลย คนประเภทนี้คือ คนขี้เหนียว และคนขี้เหนียวนั้นมิได้ขี้เหนียวกับใคร นอกจากขี้เหนียวกับตัวเอง เพราะคนที่ไม่บริจาคทานในโลกนี้คือ คนที่ไม่ได้ตระเตรียมปัจจัยไว้สำหรับชีวิตของตัวเองในโลกหน้า
นอกจากทรัพย์สินทางวัตถุบนโลกใบนี้แล้ว มนุษย์เรายังมีทรัพย์สินอันทรงคุณค่าที่เป็นนามธรรมอีกอย่างหนึ่ง นั่นคือ อดีตหรือประวัติศาสตร์
มนุษย์เป็นสิ่งมีชีวิตเพียงเผ่าพันธุ์เดียวเท่านั้นที่สามารถนึกย้อนอดีตได้และสิ่งหนึ่งที่ทำให้มนุษย์แตกต่างไปจากสัตว์และทำให้มนุษย์ด้วยกันเองแตกต่างกันก็คือ การเรียนรู้บทเรียนจากอดีตเพื่อนำมาใช้ประโยชน์ในปัจจุบันและอนาคต
ปัจจุบันมนุษย์รู้จักนำเอาซากโบราณวัตถุและเรื่องราวในอดีตมาใช้ประโยชน์เป็นทรัพยากรทางการท่องเที่ยวดึงดูดเงินตราเข้าประเทศเป็นจำนวนมากมาย โบราณสถานหลายแห่งและโบราณวัตถุหลายชิ้นจึงได้รับการบูรณะซ่อมแซม เหตุการณ์สำคัญในอดีตถูกรื้อฟื้นขึ้นมาในรูปของการแสดงที่ประกอบด้วยแสงสีเสียง ก็เพียงเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวและดึงดูดเงินตรา
ประเทศที่เจริญแล้วจึงมีพิพิธภัณฑ์มากมายหลายแห่งที่เก็บรักษาวัตถุทางประวัติศาสตร์ไว้เป็นสมบัติของชาติ
นั่นเป็นประโยชน์เพียงส่วนหนึ่งที่มนุษย์ได้จากอดีต ทั้งๆที่ความจริงแล้วอดีตมีสิ่งที่ทรงคุณค่ากว่านั้นอีกมากมาย
เหตุการณ์ในอดีตมีทั้งความทุกข์ ความสุข ความรุ่งเรืองและความตกต่ำที่เป็นบทเรียนสำหรับมนุษย์ในปัจจุบันได้เป็นอย่างดี เพราะสิ่งเหล่านี้เกิดขึ้นจากมนุษย์และมนุษย์ด้วยกันเองที่ได้รับผลจากสิ่งที่ตัวเองก่อไว้ และเนื่องจากธรรมชาติของมนุษย์ไม่เคยเปลี่ยนแปลงนับตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน ดังนั้น สิ่งที่เกิดในอดีตก็ย่อมเกิดขึ้นได้ในปัจจุบัน นี่คือเหตุผลที่ว่าทำไมชาติต่างๆจึงมีวิธีการที่จะโยงใยคนในปัจจุบันไว้กับอดีต
ชาติต่างๆสร้างอนุสาวรีย์ของวีรบุรุษผู้รักชาติเพื่อเตือนใจคนในชาติให้นึกถึงวีรกรรมแห่งความรักชาติของวีรบุรุษเหล่านั้น
ขบวนการไซออนิสต์สร้างเรื่องการสังหารหมู่ชาวยิวหกล้านคนอย่างเหี้ยมโหดโดยพวกนาซีเยอรมันและจ้างคนแต่งเพลงเอกโซดัสขึ้นมาปลุกเร้าชาวยิวที่กระจัดกระจายอยู่ทั่วโลกให้อพยพมาอยู่ในดินแดนปาเลสไตน์เพื่อเป็นเหตุผลในการตั้งรัฐอิสราเอล
นบีมุฮัมมัดนำเรื่องราวในอดีตของบรรพบุรุษชาวอาหรับและชาวอิสราเอลขึ้นมาเตือนใจและให้ตัวอย่างเพื่อที่คนเหล่านั้นจะได้สังวรตนต่อพระเจ้า และทุกวันนี้แม้มุสลิมจะไม่มีอนุสาวรีย์ของนบีมุฮัมมัดเป็นรูปวาดหรือรูปปั้น แต่อิสลามได้สั่งมุสลิมทุกคนให้พยายามสร้างอนุสรณ์ที่มีชีวิตของท่านนบีมุฮัมมัดด้วยการปฏิบัติตามแบบอย่างของท่านในชีวิตประจำวัน
อิบนุคอลดูน นักวิชาการชาวอาหรับที่ชาวตะวันตกยกย่องให้เป็นบิดาแห่งวิชาสังคมวิทยากล่าวไว้ว่าความสำนึกร่วมกันทางประวัติศาสตร์จะก่อให้เกิดพลังสมานฉันท์ทางสังคมและพลังนี้จะผลักดันกงล้อประวัติศาสตร์ให้หมุนไปข้างหน้า แต่จะไปทางไหนนั้นขึ้นอยู่กับพลังของประชาชน
ขณะนี้เราก้าวข้ามอดีตแห่งความขัดแย้งทางการเมืองมาสู่ปีใหม่แล้ว อดีตแห่งความขัดแย้งที่สร้างความบอบช้ำและเสียหายให้แก่ทุกฝ่ายในชาติน่าที่จะเป็นทรัพยากรอันทรงคุณค่าในการนำมาใช้เพื่อสร้างประโยชน์สุขให้แก่คนไทยในปัจจุบันและในอนาคตต่อไป
ถ้าใครมีอดีตและไม่ใช้อดีตให้เป็นประโยชน์สุขแก่ตัวเอง คนผู้นั้นก็มีเคราะห์กรรมและน่าสงสารไม่ต่างไปจากหญิงชราผู้น่าสงสารที่มีบ้านของตัวเอง แต่ไม่ได้ประโยชน์จากบ้านที่ตัวเองมีอยู่
มีคำพูดตอนหนึ่งซึ่งผมไม่แน่ใจว่าเป็นของนบีมุฮัมมัดหรือของนักวิชาการมุสลิมกล่าวว่า “ถ้าวันนี้ของใครเหมือนเมื่อวาน คนผู้นั้นก็ขาดทุน แต่ถ้าวันนี้ของใครเลวกว่าเมื่อวาน คนผู้นั้นก็เป็นผู้ถูกสาป”
คุณจะเป็นคนใดก็สามารถเลือกได้เอง
บทความ
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น